Badanie spirometryczne płuc
Spirometria pomaga rozpoznać przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). Określa też stopień jej zaawansowania.
Płuca są organem niezbędnym dla życia. Głównym zadaniem płuc jest dostarczanie organizmowi tlenu i usuwanie nadmiaru dwutlenku węgla. Aby te zadania wypełnić płuca muszą być odpowiednio sprawne. Podczas badania spirometrycznego mierzy się rezerwy oddechowe płuc. Są one największe około 25 roku życia. Potem płuca zaczynają się bardzo powoli starzeć. Ilustruje to zielone pasmo na powyższym wykresie. W wieku 75 lat zdrowy człowiek zachowuje 75% sprawności płuc jaką miał w młodości. U części osób palących papierosy, lub pracujących w warunkach stałego zapylenia płuca starzeją się znacznie szybciej. Przyspieszona utrata sprawności płuc jest chorobą nazywaną przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Na rysunku zaznaczono ją czerwoną linią.
POChP jest chorobą trwającą kilkadziesiąt lat. Po około 20 latach choroby chory zaczyna odczuwać duszność podczas wysiłku. Duszność z roku na rok nasila się doprowadzając do inwalidztwa i przedwczesnej śmierci.
Palenie papierosów jest przyczyną POChP u 90% chorych. Palenie papierosów zagraża zdrowiu każdego palącego ale u palaczy chorych ha POChP jest ono szczególnie szkodliwe. Nieprawidłowy wynik spirometru oznacza konieczność zaprzestania palenia!
Jeśli wynik FEV1% normy jest poniżej 50% wynik spirometrii należy nosić stale ze sobą. W razie nagłej choroby lekarz leczący musi wiedzieć, że ma do czynienia z chorym o niewydolnych płucach.
Nieprawidłowy wynik spirometru oznacza również zwiększone ryzyko zachorowania na raka płuc, zawał i udar mózgu.
Panują opinie, że badanie spirometryczne jest skomplikowane w wykonaniu, interpretacja wyniku trudna do opanowania a koszty aparatury znaczne. Opinie te są niesłuszne.
Jedyną trudnością jest umiejętność przekazania tych zasad badanemu, aby badanie było wykonane prawidłowo. Współczesne spirometry są coraz mniejsze, łatwiejsze w obsłudze i nie wymagają częstej kalibracji. Bez trudności mogą być używane w gabinecie lekarskim lub domu chorego
Trudno wyobrazić sobie lekarza leczącego chorego na nadciśnienie tętnicze bez dokonywania pomiarów ciśnienia krwi lub leczącego chorego na cukrzycę bez oznaczenia stężenia glukozy we krwi. Badanie spirometryczne jest koniecznym warunkiem rozpoznania i leczenia dwu bardzo często występujących chorób płuc: przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) i astmy. Na POChP choruje co dziesiąty Polak. Astmę stwierdza się niemal tak samo często.